Türk edebiyatinin Batili anlamda ilk romani Halid Ziya Usakligilin Mai ve Siyah adli romanidir.
Roman, o dönemin basin yayin Babiali dünyasini ve bu dünyanin acimasiz, ikiyüzlü gercekleri karsisinda yenik düsen Ahmet Cemilin hayalci kisiliginde Edebiyati Cedidenin bakis acisini yansitir.
Mai ve Siyah bir düs kirikligi romanidir, hayal ve gercegin catismasini yansitir. Mavi hayalin, siyah gercegin simgesidir. Mavi bir gecede baslayan roman siyah bir gecede, gercegin kazanmasiyla biter.
Hülya ve süs asildir romanda. Gözlemci gercekciligi güclüdür. Ruh tahlillerinde cok basarilidir. Kahramanlarinin yasadiklarini icindeki cevreyle örtüstürerek basariyla aktarir.
