Türk dünyasi edebiyatina ait eserler dikkatle incelendiginde gecmiste yasanan katliamlarin, yönetim boslugunun yarattigi infialin ve Ruslarin oynadiklari oyunlarin daha iyi anlasilacagi asikardir. Gecmisini bilmeyen bir neslin gelecegini saglam temeller üzerine kuramayacagi ne kadar aciksa, Türk dünyasinda yillardir saglanmak istenen birligin, birbirinden uzaklasan Türk halklarinin dilini ve kültürünü bilmekten gectigi de o kadar aciktir. Ismail Gaspirali, Yusuf Akcura ve Ayaz Ishaki gibi aydinlarin saglamaya calistigi dil ve kültür birliginin hala Türk dünyasi halklarinin farkli alfabeler kullanmalari nedeniyle kisa vadede gerceklesmeyecegi de bir gercektir. Bu bakimdan öncelik ceviri eserlere verilmeli, söz konusu Türk halklarinin edebiyatlarina yön veren yazarlarin eserleri Türkiye Türkcesine; Türk edebiyatina yön veren yazarlarin eserleri de diger lehcelere aktarilmak suretiyle ortak bir algi olusturulmaya calisilmalidir. Nitekim son yillarda yapilan da budur. Özellikle Avrasya Yazarlar Birligi gerek yayinladigi Kardes Kalemler dergisi ve gerekse Bengü yayinlari bu boslugu doldurmaya calismaktadir.
